Ik denk dat ze bij Space Croft, onze dealer in Zuid-Korea, dachten: dat wat hij voor Fair Trade in Vietnam kan, kan hij ook mooi hier komen doen. Al enige tijd probeerden ze me naar Korea te krijgen om producten voor hun eigen traditionele keramiekindustrie te bedenken en uit te voeren. Eenmaal daar bleken verdere vergelijkingen met Vietnam niet op te gaan. Korea blijkt een enorm ontwikkeld land te zijn. Ze noemen zich wereldkampioen industrialisatie. Het is door de spanning tussen het Westers kapitalisme, de Oosterse traditie en de enerverende geschiedenis ook en misschien wel juist een heel spannend land.
De gehele vorige eeuw heeft in het teken gestaan van een onderdrukte eigen cultuur. Een bezetting door Japan tot aan de Tweede Wereldoorlog, daarna een burgeroorlog en vervolgens een dictatuur om uiteindelijk over te gaan in democratie. De mensen lijken er gelukkig en tevreden te zijn, desgevraagd zeggen ze dat ze het goed hebben. De scheiding tussen Noord en Zuid (Zuid is dus rijk en Westers georiënteerd) bestaat al generaties en wordt ervaren als een voldongen feit. Een feit waarvan eenieder het gevoel lijkt te hebben dat het binnen afzienbare tijd geen feit meer zal zijn. “De muur” zal vallen naar voorbeeld van de muur in Duitsland. Niet door oorlog, maar door de intrinsieke behoefte van mensen naar vrijheid en stabiliteit en de daaruit voortvloeiende welvaart.
Ik schrijf dit allemaal op omdat het voor mijn gevoel van belang is om te begrijpen waarom ze enerzijds zo graag wilden dat ik iets met hun traditionele industrie zou doen en mij anderzijds vroegen om naar aanleiding van het bezoek en het culturele programma, dat ze voor mij en Jeanine hadden uitgestippeld om een vrij en actueel ontwerp te maken. De ontwerpen die ik, op basis van de toegezonden gegevens, had gemaild lagen te wachten totdat ik ter plaatse was.
In eerste instantie vond ik dat jammer want nu kon ik bij aankomst niet meteen naar de resultaten kijken en op basis hiervan bijsturen maar moest ik de tekeningen eerst van voor naar achter doornemen. Dat gebeurde allemaal ‘en grande comité’ want er was door een behoorlijk team lang aan ons bezoek gewerkt en iedereen moest erbij zijn. Overigens is dat typisch Aziatisch.
Ook in Japan bewoog ik me met regelmaat met een hele aanhang voort om projecten van de grond te krijgen. Processen worden gedegen voorbereid en begeleid om zoveel mogelijk fouten en complicaties van tevoren uit te sluiten en om tot juiste beslissingen te komen. Ook al is het in ons bedrijf zo dat er juist een cultuur heerst waarin het op prijs gesteld wordt dat er zoveel als mogelijk zelfstandig en adequaat tot beslissingen gekomen wordt. Toch voelde ik me best op mijn gemak bij de ellenlange overleggen, al was het maar omdat dat het de voornaamste reden was om daar te zijn.
De eerste serie ontwerpen bestaat uit een drietal producten. De belangrijkste daarvan is een serie vazen, opgebouwd uit de grootst mogelijke elementen die ze kunnen maken. Qua vorm en detaillering gebaseerd op afbeeldingen die ze me gestuurd hadden. Enorme stapelvazen zijn het. De maat wordt bepaald door wat ze zelf als grootste maat aanduidden en de kleuren door het traditionele keramiek.
Daar aangekomen bleek alles toch een beetje anders en vooral gecompliceerder te zijn, maar toen ik wegging was het maakproces toch weer zo eenvoudig en het resultaat nagenoeg gelijk aan het originele ontwerp; De keramisten bleken bijzonder vakkundig en kwamen met oplossingen voor problemen waar ik eerder lichtzinnig overheen was gestapt.
Een ander ontwerp, bedoeld voor serieproductie, is een serie ovenschalen van vierkant tot rechthoekig die wel goed passen in een standaard oven. Dit uit ergernis over het geklooi om meer dan een schaal op een plateau in de oven te krijgen en de inefficiëntie die uit deze maatwillekeur voorkomt. De kleuren van de schaaltjes zullen ook weer zoals die van de stapelvazen zijn waardoor de producten familie van elkaar worden.
Vlak voor vertrek stuurde ik nog een tekeningetje van een (bijzet)tafel. Ter plaatse maakten we 1:1 tekeningen en pasten we de wijze van construeren aan. Voor de tafeltjes hebben we bedacht dat er een gelimiteerde oplage van 10 verschillende tafeltjes komt in een totaal van maximaal honderd, waarbij er van sommige meer verkocht kunnen worden dan van anderen.
De tweede serie ontwerpen moesten dus geïnspireerd zijn op het programma dat ze voor ons samengesteld hadden. Ze hadden tevens de vraag neergelegd of ik niet iets kon maken wat meer een onderdeel van het interieur kon zijn. Inmiddels was er tevens contact gelegd met de universiteit waar ze, in tegenstelling tot het traditionele keramiek, juist met technisch hoogwaardig keramiek werkten. Een plus een is twee: de scheiding tussen Noord en Zuid, tussen Westers en Oosters, tussen moderniteit en traditie kon makkelijk gesymboliseerd worden door een muur, opgetrokken uit bouwelementen.
De huidige situatie in Korea wordt hierbij verbeeld door een rijke kant met zilver- en goudglazuur en een arme kant juist met engobe en rauwe klei. De tussenfase komt tot uitdrukking in twee muren waarin bij de ene het offer en de economische statistische wekelijkheid centraal staan (om samen te gaan moet er één inleveren om er uiteindelijk sterker uit te komen) en bij de andere de chaos die gepaard gaat met een tussenfase, verbeeld door er kleuren tegenaan te gooien of ervan af te laten druipen.
In de laatste muur komen traditie en moderniteit samen; Engobe, celadon green, rauwe klei, zilver en goud. Een veel te lang en zwaarwichtig verhaal dus, wat ik eigenlijk helemaal niet wilde vertellen, maar uiteindelijk was het wel de directe aanleiding voor de ideeën. Ik denk dat de muren heel erg mooi worden en qua technische uitwerking ook interessant zijn. Stiekem hoop ik erop dat het heel overtuigend wordt. De Technische Universiteit in Seoul werkt een plan uit om een vergelijkbare muur te maken van porselein. In de twee technieken waarin de muren mogelijk gemaakt kunnen worden, schuilt ook weer het voelbare dualisme dat alom aanwezig is.
This post is also available in: EN
« Terug naar blogberichten